MA Marija Bulatović
„Univerzitetska biblioteka Svetozar Marković“
Jedanaesta međunarodna konferencija QQML (Qualitative and Quantitative Methods in Libraries) 2019 je održana u Firenci na Evropskom univerzitetskom institutu.
Institut je smešten u opatiji Fijesolana na brdu sa koga se pruža pogled na Firencu. Okružen maslinjacima i vilama ovaj antički kompleks ima istoriju dugu 2.000 godina. Prvo je na tom mestu bio etrurski hram, pa rimsko groblje, da bi na kraju bio pretvoren u prvu katedralu na
Fijesoleu. Tek u 15. veku se crkva kompletno renovira i zgrada dobija pravougaoni oblik i lođu sa pogledom na Firencu. Kozimo Mediči je zacrtao da od opatije napravi centar kulture. Osnovao je biblioteku u kojoj su bila klasična dela. To se smatra zlatnim dobom opatije, jer je već u 16. veku pretvorena u bolnicu, a zatim i u štab trupa Čarlsa V. U 19. veku imanje je pretvoreno u apartmane za izdavanje i tada polako počinje da dobija svoju sadašnju namenu. Kada se riter Frančesko uselio osnovao je školu u kojoj je predavao štampanje. 1871. godine postaje bogoslovski fakultet.
Evropski univerzitetski institut je osnovan 1972. godine. Osnovalo ga je 6 zemalja članica Evropske Zajednice sa ciljem da pružaju obuku doktorandima i postdoktorandima, kao i da podstiču istraživanja iz oblasti koje su od značaja za razvoj Evrope. 1976. godine zdanje prima prve istraživače. Danas ovaj studentski centar ima više zgrada u Fijesoleu i Firenci, ali je opatija Fijesolana i dalje centar ove institucije. Sa 23 zemlje članice u njemu je više od 1100 ljudi.
Sastoji se od 4 departmana: Ekonomija, Istorija, Pravo, Političke i Društvene studije; Robert Šuman centar za napredne studije; Maks Veber program za postdoktorske studije; Škola za internacionalno upravljanje; Istorijski arhiv Evropske unije. Svake godine oko 110 doktoranada istraživača dobije stipendiju, dok je oko 60 ljudi iz celog sveta godišnje na postdoktorskim studijama.
Robert Šuman centar za napredne studije sprovodi istraživanja o dinamici Evropskih integracija i ulozi Evrope u svetu već 25 godina. Svake godine se organizuju konferencije, seminari i radionice i izdaju mnogobrojne publikacije.
Škola za internacionalno upavljanje je osnovana 2017. godine. U njoj se analiziraju problemi upravljanja van granica države. Podržna je od strane Erasmus+ programa Evropske Unije, a stipendije se dodeljuju političarima, vladinim službenicima, naučnicima, glumcima i novinarima.
Za 2020. godinu je u planu da se otvori i multidisciplinarni master program.
Zanimljivo je da se u Evropskom univerzitetskom institutu nalazi Istorijski arhiv Evropske Unije. Osnovan je 1984. godine sa ciljem da čuva i istorijske dokumente institucija Evropske Unije i njihovih agencija koji su dostupni javnosti.
Sa postojećim programima i centrima i stalnom tendencijom da se razvija i uvodi nove programe Evropski univerzitetski institut pokriva široke oblasti obrazovanja i istraživanja.
Jelena Smailagić
Fakultet za kulturu i medije
Stvaralački opus Ljubice Đorđević je bila tema doktorske disertacije, koju je odbranila Vera Petrović na Filozofskom fakultetu Univerziteta Pale, 22. marta 2019. godine.
Cilj proučavanja u ovoj doktorskoj disertaciji bio je usmeren prema naučnim i teorijskim shvatanjima naučnog i društvenog rada i doprinosa Ljubice Đorđević, počev od njene biografije, rada kao bibliotekara, bibliografa, univerzitetskog profesora, do pesnika i književnog kritičara.
Rad je podeljen u 11 poglavlja: Uvod; Biografija Ljubice Đorđević; Ljubica Đorđević kao bibliotekar; Ljubica Đorđević kao bibliograf; Ljubica Đorđević kao univerzitetski profesor; Ljubica Đorđević kao književnik, pesnik i kritičar; Zaključna razmatranja o Ljubici Đorđević; Personalna bibliografija Ljubice Đorđević; Literatura; Prilozi i Biografija autora.
Život i stvaralački opus Ljubice Đorđević, njen naučni i društveni doprinos srpskom bibliotekarstvu 20-tog veka, kroz bibliotekarstvo, društveni i pedagoški rad, bibliografsko i književno stvaralaštvo u nauci do sada nije sistematski proučavano.
Ovim naučnim radom o Ljubici Đorđević, ostvarena je i jedna od njenih želja, naime ona je u svojim radovima uvek isticala potrebu da se na naučnoj osnovi istraži istorija bibliotekarstva. Možemo reći da ova disertacija predstavlja skroman doprinos u ispisivanju jedne sveobuhvatne istorije bibliotekarstva.
Proučavajući životni put Ljubice Đorđević, autor se susreo sa nedostatkom arhivske građa, zato što Ljubica Đorđević nije imala potomaka, a ni naslednika, tako da nema sačuvane lične arhive, na veliku žalost. U ustanovama gde je provela radni vek nema sačuvanog ni jednog orginalnog dokumenta, tako da se biografski mozaik sklapao na osnovu postojeće arhivske građe: Filološkog fakulteta u Beogradu, Filozofskog fakulteta u Beogradu, Arhiva Srbije, Arhiva Jugoslavije, Arhiva grada Beograda, Biblioteke Muzeja istorije Jugoslavije, SUBNOR-a (Savez udruženja boraca narodnooslobodilačkog rata) u Kragujevcu, Arhive Narodne biblioteke Srbije.
Za autora je, oskudna arhivska građa sa jedne strane otežavala istraživanje a samim tim i kompletiranje biografskih podataka o Ljubici Đorđević, a sa druge je predstavljala izazov u naučnom i profesionalnom smislu.
Na osnovu raspoloživih podataka autor je prikazao život i rad Ljubice Đorđević od rođenja do 1949. godine i period od 1952. do 1999. godine, a period od 1949. do 1952. godine je pokriven velom tajni i ostao neistražen, zato što autor nije mogao da dođe do relevantne arhivske građe.
Bila je u braku sa Stefanom Mitrovićem, koji je bio osuđen za vreme informbiroa zbog svojih političkih ubeđenja, pa je u tom periodu i ona bila sankcionisana i bez ikakvog posla.
U svet bibliotekarstva ušla je 1. marta 1952. godine dobivši posao knjižničara na Filozofskom fakultetu u Beogradu, u biblioteci Seminara za jugoslovensku književnost. Savesna i prilježna, posle pripravničkog staža i stečenog ikustva, državni ispit je položila 1954. godine u Narodnoj biblioteci Srbije, sa odličnim uspehom. Radeći u biblioteci, okružena knjigama, nastavila je da se obrazuje. Studije književnosti započela je na Filozofskom, a diplomirala je na Filološkom fakultetu 1961. godine. Na postdiplomskim studijama odbranila je 15. januara 1966. godine magistarski rad kod mentora prof. Slobodana Ž. Markovića: Kritičarsko delo Velibora Gligorića. Period imeđu dva svetska rata. Svoje formalno obrazovanje završila je izradom doktorske disertacije: Pesničko delo Desanke Maksimović, koju je odbranila 20. novembra 1972. godine, kod mentora prof. dr Dimitrija Vučenova. Promovisana je u doktora nauka 3. aprila 1973. godine.
Bibliotekarskoj profesiji se svestrano posvetila, radeći na knjižničarskim, bibliotekarskim i bibliografskim poslovima, a od 1980. godine i obrazovanju budućih bibliotekara.
Smer za bibliotekarstvo je počeo se radom školske 1980/81. godine, kao redovne dvogodišnje interkatedarske studije. Studenti sa svih grupa na Filološkom fakultetu su mogli posle IV semestra da se upišu na Smer za bibliotekarstvo. Za predmet Osnovi bibliotekarstva je izabrana vanredni prof. dr Ljubica Đorđević.
Vera Petrović je istražujući lik i delo Ljubice Đorđević, upotpunila njene biografske podatke i došla da novih saznanja o njenom pogledu i ukazivanju na neophodnost i značaj bibliotečko informacione nauke.
MA Marija Bulatović
Univerzitetska biblioteka „Svetozar Marković“
Centralna javna biblioteka u Veriji je mala biblioteka u planinskom regionu Severne Grčke, ali je istovremeno i jedna od najpoznatijih biblioteka u ovoj zemlji.
Osnovana je 1953. godine kada je gradska opštinska biblioteka preuređena u javnu biblioteku, a nova bibloteka je otvorena 1995. godine. Ima 23 000 registrovanih korisnika, što je oko 40% stanovništva Verije, a opslužuje i oko 130 000 ljudi u okolini. Stanovnicima udaljenih sela šalju se mobilne biblioteke dobro opremljene knjigama i lap top računarom. Još davne 1996. godine, ova Biblioteka je prva u Grčkoj omogućila svojim korisnicima besplatan pristup računaru i internetu.
Biblioteka je posebno usredsređena na mlade i poseduje dečije zone, a akcenat je na promociji čitanja, digitalnoj pismenosti i kreativnosti. Organizuju se razne kreativne igraonice kao što su: robotika, 3d igre, pričanje priča, slikanje, vajanje, pozorište i muzika. Nove veštine usvajaju na različite načine u zavisnosti od uzrasta – od igraonica, preko praktičnih časova kuvanja, računara i Magic box-a. Ni stariji korisnici nisu zapostavljeni. Za njih se organizuju kursevi računara na kojima uče stvari koje su im potrebne u svakodnevnom životu – pisanje biografija, deljenje video zapisa i muzike, a zastupljene su i društvene mreže. Biblioteka nastoji da uključi i starije osobe u novo digitalno doba, pa ih obučava kako da pretražuju na internetu i da se priključe društvenim mrežama.
Zbog raznovrsnih usluga i programa namenjenih svim uzrastima, kao i pružanju pomoći drugim bibliotekama u njihovom radu (pomogla je da više od 60 javnih grčkih biblioteka kreira svoje web stranice i uključila ih u portal javnih biblioteka Verija biblioteke) Biblioteka u Veriji je postala lider u Grčkoj. 2010. godine Biblioteka osvaja nagradu Fondacije za pristup učenju Bila i Melinde Gejts. Nagrada se dodeljuje bibliotekama i sličnim ustanovama van Sjedinjenih Američkih Država za pružanje besplatnog pristupa računaru i internetu. Nagradu će iskoristiti za dalje širenje bibliotečke mreže i unapređenje it strukture.
Ovom nagradom Centralna javna biblioteka u Veriji stiče ugled i van granica svoje zemlje.
Diplomirani bibliotekar savetnik Oja Krinulović,
Univerzitetska biblioteka „Svetozar Marković“
Diplomirani viši bibliotekar Igor Živanović,
Univerzitetska biblioteka „Svetozar Marković“
Društvo bibliotekara Republike Srpske zajedno sa Narodnom i Univerzitetskom bibliotekom Republike Srpske je od 18. do 19. aprila 2019. god. u Tesliću, organizovalo 24. po redu stručni skup pod nazivom „Savremeni tokovi u bibliotekama“. Teme seminara bile su Zavičajni i posebni fondovi, spoj tradicije i savremenih tokova u bibliotekama; Komunikacija i interakcija u školskoj biblioteci.
Skupu je prisustvovalo preko 300 bibliotekara. Bibliotekari su bili iz narodnih, školskih, visokoškolskih i specijalnih biblioteka iz Srbije i regiona, od kojih je 40 izlagača prezentovalo stručne radove. Teme su se odnosili na sve oblasti posebnih zbirki i zavičajnih fondova: nabavku i prikupljanje, obradu, digitalizaciju, promociju i uključivanje u tokove savremenog bibliotekarstva koje podrazumeva vidljivost i povezivanje. Naglašen je značaj zavičajnih zbirki u očuvanju tradicije i identiteta lokalne zajednice. Cilj je bio da se istakne činjenica da je biblioteka glavni oslonac društva koja svima omogućuje učenje, kreativnost i inovativnost, usavršavanje postojećeg kadra i upoznavanje sa promenama koje se dešavaju u bibliotekarstvu.
Konstatovano je da su bitni delovi svake javne biblioteke posebni fondovi i zavičajne zbirke i da im je potrebno posvetiti posebnu pažnju, kako u pogledu nabavke i obrade tako i u pogledu smeštaja.
U okviru tematskog bloka posvećenog školskim bibliotekarima razmatrane su razne teme u vezi sa primenom modernih tehnologija i razvojem moderne metodologije rada školskih bibliotekara. Razmatran je rad sa adolescentima, učešće učenika u radu školske biblioteke, rad sa decom sa invaliditetom i uloga školskog bibliotekara u radu sa njima. Predavači su izneli brojne primere pozitivne prakse koji se mogu primeniti u svakodnevnom radu u školskoj biblioteci. Posebna pažnja posvećena je fondovima školskih biblioteka, a posebno elektronskim publikacijama kao njihovom sastavnom delu.
Univerzitetska biblioteka „Svetozar Marković“ u Beogradu, je imala pet predstavnika, sa dva rada: diplomirani bibliotekar savetnik Oja Krinulović, diplomirani viši bibliotkar Igor Živanović i diplomirani bibliotekar savetnik Aleksandra Popović su imali rad na temu Moderne tehnologija: Digitalna iskustva u Univerzitetskoj biblioteci „Svetozar Marković“ i diplomirani viši bibliotkar Vesna Šujica i diplomirani viši bibliotkar Maja Đorđević zajedno sa koleginicom Ljiljanom Stanimirović iz Univerzitetske biblioteke u Kragujevcu su imale rad na temu Biblioteka manastira Studenica. Prezentacije izlagača iz Univerzitetske biblioteke su bile veoma dobro posećene i izazvale su značajno interesovanje kod kolega iz regiona.
Cilj rada Moderne tehnologija: Digitalna iskustva u Univerzitetskoj biblioteci „Svetozar Marković“ bio je da se bibliotekari iz regiona upoznaju sa novim digitalnim tehnologijama koje poseduje Univerzitetska biblioteka u Beogradu.
Posebna pažnja je bila posvećena Medžik boksu, tj. Magičnoj vitrini (uređaj koji omogućava virtuelno prelistavanje bibliotečke građe), Robot skeneru (uređaj koji sam skenira publikacije, a knjige odmah postaju deo digitalne biblioteke), kao i novoj platformi Transkribus (platforma za automatsko prepoznavanje, transkripciju i pretraživanje rukopisnog i štampanog materijala). Takođe je bila predstavljena i dugogodišnja saradnja sa Vikimedijom Srbije. Na Vikimedijinoj ostavi nalaze se pojedine digitalizovane publikacije kojima je isteklo autorsko pravo.
Biblioteke se sve više osavremenjuju a usluge koje pružaju svojim korisnicima se usložnjavaju, što i od samih bibliotekara iziskuje sve veće znanje i angažovanje, kreativnost i inovativnost, kao odgovor na izazov kako, u doba prezasićenosti mnoštvom ponuda, sačuvati ili bolje reći odnegovati i zadržati korisnika.